Ngoài các biện pháp can thiệp về thú y và các chương trình quản lý, thì dinh dưỡng là một trong ba con đường giúp kiểm soát bệnh cầu trùng. Dưới đây là một số hợp chất đã và đang được chứng minh là mang lại hiệu quả khả thi.
Lipid chức năng
Nhiều chuyên gia cho rằng, các chất béo được tìm thấy trong dầu thầu dầu và vỏ hạt điều có thể hoạt động tích cực chống lại các vi khuẩn gram dương. Ðiều tương tự cũng đã được thử nghiệm trong nghiên cứu chống lại cầu trùng. Kết quả cho thấy, 2 loại lipid này giúp tăng tỷ lệ sống và giảm các tổn thương gây ra bởi bệnh cầu trùng. Về bản chất, những lipid này đóng vai trò và mang lại những kết quả có lợi tương tự như monensin ở những gà thí nghiệm bị gây nhiễm cầu trùng.
Tannin
Ðây là một nhóm lớn các hợp chất hóa học được tìm thấy trong thực vật. Do đó, chúng có thể được nhóm lại dưới thuật ngữ chung hơn là “phytogenics”, nhưng chúng đang được bán trên thị trường như một sản phẩm riêng biệt. Hiện tại, chúng dường như là một tác nhân đầy hứa hẹn trong việc chống lại cầu trùng, mặc dù không phải tất cả tannin đều giống nhau. Do đó hiệu quả của chúng phải tùy theo từng sản phẩm cụ thể.
Dinh dưỡng là một trong ba con đường giúp kiểm soát bệnh cầu trùng. Ảnh: Gettyimages
Phytogenics
Bao gồm nhiều loại hợp chất có nguồn gốc từ thực vật, có thể là tự nhiên hoặc tổng hợp. Chúng đang được bán trên thị trường dưới dạng hỗn hợp của các hoạt chất khác nhau ở nhiều dạng khác nhau và thường được bảo vệ để chống lại bản chất dễ bay hơi của chúng. Với số lượng lớn các sản phẩm thương mại, nhiều nghiên cứu đang được thực hiện để tìm kiếm các tác nhân dinh dưỡng chống lại bệnh cầu trùng.
Axit hữu cơ
Các axit hữu cơ phần lớn đều có hiệu quả chống lại vi khuẩn. Chúng là thành phần chính của bất kỳ chương trình dinh dưỡng không kháng sinh nào ở gia cầm. Do đó, các axit hữu cơ cũng đã được thử nghiệm để chống lại bệnh cầu trùng. Tuy nhiên các sản phẩm được thử nghiệm cho đến nay phần lớn không tạo ra được các kết quả rõ rệt. Bởi chúng có tác dụng chống lại vi khuẩn Clostridium perfringens - nguyên nhân gây bệnh viêm ruột hoạt tử, nhưng chúng lại không có nhiều triển vọng trong việc chống lại các loài Eimeria, động vật nguyên sinh gây bệnh cầu trùng.
Probiotics và prebiotics
Mặc dù chưa có chủng vi khuẩn probiotic nào được chứng minh là tác động trực tiếp chống lại các loài Eimeria. Tuy nhiên, nó có thể thông qua kỹ thuật điều chỉnh gen (nếu được phép) để tạo ra các probiotic được thiết kế đặc biệt cho mục đích như vậy. Cho đến nay, tác động của các probiotic thường là gián tiếp thông qua việc nâng cao sức khỏe đường ruột khi chúng thúc đẩy hệ vi sinh theo hướng có lợi. Ðiều này cũng tương tự đối với các prebiotic có lợi cho hệ vi sinh của vật chủ. Việc sử dụng probiotic và prebiotic hiện tại nên được xem xét như một biện pháp hỗ trợ trong chiến lược chống lại tất cả vi sinh vật ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe đường ruột.
Tảo
Bằng chứng gần đây cho thấy, một số sản phẩm có nguồn gốc từ tảo có thể điều chỉnh khả năng miễn dịch của vật chủ đủ để hỗ trợ đáng kể chống lại các thách thức cầu trùng. Kết quả ban đầu cho thấy, một hàng rào biểu mô ruột chắc chắn hơn có thể chịu đựng tốt hơn trước sự gây hại của cầu trùng. Ảnh hưởng của các chất phụ gia lên khả năng miễn dịch của vật chủ đang được nghiên cứu tích cực bởi đây được xem là giải pháp khả thi để chống lai bệnh cầu trùng.
Theo Tạp chí Gia cầm.