Giá thịt lợn trên thị trường thế giới giảm do tăng trưởng kinh tế chậm, nhu cầu tiêu dùng yếu và dịch bệnh trên lợn tái phát. USDA dự báo sản lượng thịt lợn toàn cầu năm 2024 sẽ ở mức tương đương năm 2023; thương mại quốc tế đối với sản phẩm thịt lợn sẽ tích cực hơn mặc dù nhu cầu tiêu thụ có thể sẽ giảm nhẹ.
Giá lợn hơi trong nước tiếp tục giảm trong tháng 10/2023; Trong khi giá thịt bò và thịt gà hơi (lông màu) ổn định. Quý III/2023, xuất khẩu thịt và sản phẩm thịt của Việt Nam tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2022; nhập khẩu tăng nhẹ về lượng nhưng giảm về trị giá.
THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI
Trong quý III/2023, thị trường thịt lợn toàn cầu bị ảnh hưởng bởi tăng trưởng kinh tế chậm, nhu cầu tiêu dùng yếu, dịch bệnh tái phát và các vấn đề về năng suất. Người tiêu dùng trên toàn cầu có xu hướng giảm tiêu thụ, mua với lượng ít hơn và chuyển sang các loại protein khác. Giá thịt lợn quốc tế có xu hướng giảm trong quý III/2023 do nhu cầu nhập khẩu yếu từ các nước nhập khẩu hàng đầu giảm và nguồn cung xuất khẩu toàn cầu dồi dào.
Trong tháng 10/2023, giá lợn nạc tại Chicago, Hoa Kỳ liên tục giảm mạnh, nhưng vẫn tăng so với cuối tháng trước. Sau khi giảm xuống mức thấp nhất tháng vào ngày 22/10/2023 (ở mức 66,2 UScent/lb), giá tăng nhẹ trở lại trong mấy phiên gần đây, nhưng vẫn giảm so với cuối tháng trước. Ngày 27/10/2023, giá lợn nạc tại Chicago, Hoa Kỳ giao kỳ hạn gần ở mức 68,35 UScent/lb, tăng 9,5% so với cuối tháng 9/2023, nhưng giảm 5,1% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong báo cáo mới nhất của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), sản lượng thịt lợn toàn cầu trong năm 2024 được dự báo sẽ ở mức tương đương như năm 2023. Đồng thời, thương mại quốc tế đối với sản phẩm thịt lợn được dự báo sẽ tích cực hơn, nhưng nhu cầu tiêu thụ có thể sẽ giảm nhẹ. Cụ thể, sản lượng thịt lợn thế giới vào năm 2024 dự kiến sẽ ở mức 115,5 triệu tấn, tương đương mức của năm 2023, chủ yếu do sản lượng tại Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc giảm xuống. Tuy nhiên, sản lượng của Bra-xin, Việt Nam và Hoa Kỳ dự kiến sẽ tăng lên, giúp bù đắp phần nào mức sụt giảm trên.
Tại EU, sản lượng thịt lợn năm 2024 dự kiến sẽ giảm 2% so với năm 2023, xuống còn 21,2 triệu tấn. Các nhà chăn nuôi lợn tại EU tiếp tục phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc kiểm soát dịch tả lợn châu Phi (ASF), khiến quy mô đàn lợn và sản lượng xuất khẩu sang một số thị trường cùng giảm xuống.
Tại Bra-xin, sản lượng lợn năm 2024 kỳ vọng sẽ tăng thêm 4,9%, đạt 4,83 triệu tấn. Đồng thời, xuất khẩu thịt lợn của nước này dự báo sẽ tăng 5,5%, lên mức 1,53 triệu tấn. Sản lượng thịt lợn của Hoa Kỳ được dự báo sẽ tăng 2% vào năm 2024, lên 12,7 triệu tấn do số lượng lợn tăng và chi phí thức ăn giảm. Xuất khẩu của Hoa Kỳ được dự báo sẽ tăng 3% vào năm 2024 nhờ nhu cầu mạnh mẽ từ Ca-na-da, Phi-líp-pin và Hàn Quốc, cũng như giành được thị phần từ EU tại Trung Quốc và Úc.
Theo USDA, tiêu thụ thịt lợn của Trung Quốc vào năm 2024 dự kiến sẽ giảm 1% so với năm 2023, xuống còn 58,15 triệu tấn do sản lượng trong nước thấp hơn. Năm 2023, mức tiêu thụ cao hơn chủ yếu là do nguồn cung nội địa cao hơn, tuy nhiên nền kinh tế chậm lại đã khiến cho nhu cầu yếu đi và tình trạng dư nguồn cung thịt lợn trong nửa đầu năm 2023. Năm 2024, Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục ưu tiên ổn định giá thịt lợn. Nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc vào năm 2024 dự kiến sẽ tăng nhẹ lên 2,32 triệu tấn do sản lượng trong nước thấp hơn. Năm 2023, nhập khẩu thịt lợn ước tính là 2,3 triệu tấn với mức tăng trưởng 8% so với năm trước.
Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, trong 9 tháng đầu năm 2023, sản lượng thịt lợn của Trung Quốc đã tăng 3,6%; Trong khi số lượng lợn của Trung Quốc đạt 442,29 triệu con, giảm 0,4% và có 537,23 triệu con lợn được giết mổ trong 9 tháng đầu năm 2023, tăng 3,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Theo số liệu của Cơ quan Hải quan Trung Quốc, trong 9 tháng đầu năm 2023 Trung Quốc nhập khẩu 2,03 triệu tấn thịt trâu, bò (HS 0201; 0202), với trị giá 10,81 tỷ USD, tăng 4,8% về lượng, nhưng giảm 17,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022, chủ yếu nhập khẩu từ Bra-xin, Ác-hen-ti-na, U-ru-goay, Úc, Niu Di-Lân, Hoa Kỳ… Trong đó, nhập khẩu từ U-ru-goay, Niu Di-Lân, Hoa Kỳ giảm, nhập khẩu từ các thị trường còn lại đều tăng khá so với cùng kỳ năm 2022.
Thịt lợn: Mặc dù tổng lượng nhập khẩu từ đầu năm đến nay cao hơn so với cùng kỳ năm 2022, nhưng mức tăng đang dần thu hẹp lại trong mấy tháng gần đây. Theo số liệu của Cơ quan Hải quan Trung Quốc, trong 9 tháng đầu năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu 1,26 triệu tấn thịt lợn (HS 0203), với trị giá 2,94 tỷ USD, tăng 4,7% về lượng và tăng 16,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Các thị trường cung cấp thịt lợn lớn nhất cho Trung Quốc trong 9 tháng đầu năm 2023 gồm: Bra-xin, Tây Ban Nha, Ca-na-đa, Hoa Kỳ, Hà Lan, Đan Mạch… Trừ Tây Ban Nha và Đan Mạch, lượng thịt lợn nhập khẩu của Trung Quốc từ các thị trường này đều tăng khá so với cùng kỳ năm 2022. Trung Quốc đang mở cửa trở lại nhập khẩu thịt lợn từ Nga, nhưng với điều kiện chỉ có thịt từ các khu vực không có dịch tả lợn châu Phi mới được nhập khẩu. Một số thủ tục phải được giải quyết trước khi Nga có thể bắt đầu xuất khẩu thịt lợn sang Trung Quốc, vì vậy lô hàng đầu tiên dự kiến sẽ xuất khẩu vào quý II/2024 hoặc quý III/2024. Bất chấp nhu cầu thịt lợn nhập khẩu của Trung Quốc tăng mạnh, các nhà xuất khẩu châu Âu đang mất thị phần do không thể cạnh tranh với các nước cung cấp Bắc Mỹ và Bra-xin về giá cả.
Thịt gia cầm: Trong 9 tháng đầu năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu 1,03 triệu tấn thịt và phụ phẩm của gia cầm (HS 0207), với trị giá 3,32 tỷ USD, tăng 1,1% về lượng và tăng 7,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022, chủ yếu nhập khẩu từ Bra-xin, Hoa Kỳ, Nga, Thái Lan, Bê-la-rút, Ác-hen-ti-na… Trừ Hoa Kỳ và Ác-hen-ti-na, lượng thịt và phụ phẩm gia cầm nhập khẩu của Trung Quốc từ các thị trường này đều tăng trưởng tốt so với cùng kỳ năm 2022.
THỊ TRƯỜNG TRONG NƯỚC
Trong quý III/2023, giá lợn hơi tăng vào đầu quý, tuy nhiên đến thời điểm cuối quý III/2023 đà tăng bắt đầu yếu dần, sau đó giá thịt lợn giảm và đi ngang. Giá lợn hơi trung bình cả nước tiếp tục giảm trong tháng 10/2023.
Trong khi đó, giá thịt bò và thịt gà hơi (lông màu) duy trì ở mức ổn định, không có nhiều biến động so với quý trước. Sản lượng thịt lợn tăng, trong khi nhu cầu thị trường yếu cùng với tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp nên giá lợn hơi giảm trở lại. Sức mua vẫn chưa có nhiều cải thiện do người dân tiết kiệm chi tiêu. Hiện cung – cầu chăn nuôi trong nước nhìn chung khá cân bằng, đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ nội địa. Dự báo từ nay đến cuối năm, giá lợn sẽ ở mức hài hòa cho cả người chăn nuôi và người tiêu dùng. Tình hình tiêu thụ lợn những tháng cuối năm có thể sẽ cải thiện hơn khi bước vào mùa lễ hội. Trong tháng 10/2023, giá lợn hơi trên cả nước biến động mạnh, giá giảm trong 20 ngày đầu tháng, sau đó tăng nhẹ trở lại trong mấy phiên trở lại đây, nhưng vẫn giảm so với cuối tháng trước. Hiện tại, giá khảo sát ở các tỉnh, thành phố dao động trong khoảng 50.000-54.000 đồng/kg. Cụ thể, hiện giá lợn hơi tại khu vực miền Bắc dao động trong khoảng 52.000-54.000 đồng/kg, giảm 1.000-2.000 đồng/kg so với cuối tháng trước. Tại khu vực miền Trung, Tây Nguyên và miền Nam giá lợn hơi dao động trong khoảng 50.000-54.000 đồng/kg, giảm 2.000-5.000 đồng/kg so với cuối tháng trước.
Trong 9 tháng năm 2023, chăn nuôi trâu, bò phát triển ổn định; chăn nuôi lợn và gia cầm đảm bảo nguồn cung cho thị trường; dịch bệnh được kiểm soát. Tổng đàn lợn của cả nước tính đến cuối tháng 9/2023 tăng khoảng 4,2%; Sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt khoảng 3,63 triệu tấn, tăng 6,8% so với cùng kỳ năm 2022. Tổng số trâu của cả nước giảm khoảng 1,1%; Sản lượng thịt trâu hơi xuất chuồng đạt khoảng 90,6 nghìn tấn, tăng 0,1%. Tổng số bò tăng khoảng 0,6%; Sản lượng thịt bò hơi xuất chuồng đạt khoảng 373 nghìn tấn, tăng 2,4%. Tổng số gia cầm của cả nước tăng khoảng 3,5%; Sản lượng thịt gia cầm hơi xuất chuồng ước đạt trên 1,73 triệu tấn, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2022.
Mới đây, USDA dự báo sản lượng thịt lợn của Việt Nam trong năm 2024 sẽ tăng 5% so với năm 2023, lên mức 3,7 triệu tấn nhờ sự phục hồi của nhu cầu trong nước khi các hoạt động kinh tế tăng tốc trở lại, hoạt động chăn nuôi được cải thiện nhờ gia tăng đầu tư và sự hợp nhất trong ngành chăn nuôi.
TÌNH HÌNH XUẤT, NHẬP KHẨU THỊT VÀ CÁC SẢN PHẨM TỪ THỊT CỦA VIỆT NAM TRONG QUÝ III/2023
Về xuất khẩu: Xuất khẩu thịt tăng trở lại trong quý III/2023. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong quý III/2023, Việt Nam xuất khẩu được 5,78 nghìn tấn thịt và sản phẩm thịt, trị giá 28,37 triệu USD, tăng 27,4% về lượng và tăng 19% về trị giá so với quý II/2023; So với quý III/2022 tăng 45% về lượng và tăng 33,9% về trị giá. Thịt và sản phẩm thịt của Việt Nam được xuất khẩu chủ yếu sang các nước thuộc khu vực châu Á, trong đó xuất khẩu nhiều nhất sang thị trường Hồng Kông, chiếm 40,48% về lượng và chiếm 49,88% về trị giá trong tổng xuất khẩu thịt và các sản phẩm thịt của cả nước, đạt 2,34 nghìn tấn, trị giá 14,15 triệu USD, tăng 13,7% về lượng và tăng 12,6% về trị giá so với quý II/2023; So với quý III/2022 tăng 28% về lượng và tăng 46,5% về trị giá.
Tính đến hết quý III/2023, Việt Nam xuất khẩu được 16,16 nghìn tấn thịt và các sản phẩm thịt, trị giá 77,85 triệu USD, tăng 28,4% về lượng và tăng 39,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Về nhập khẩu: Nhập khẩu thịt và các sản phẩm từ thịt của Việt Nam tăng trong quý III/2023. Theo thống kê sơ bộ từ số liệu của Tổng cục Hải quan, quý III/2023, Việt Nam nhập khẩu 195,09 nghìn tấn thịt và sản phẩm từ thịt, trị giá 397,16 triệu USD, tăng 18,2% về lượng và tăng 21,5% về trị giá so với quý II/2023; So với quý III/2022, tăng 1,8% về lượng, nhưng giảm 4,9% về trị giá.
Trong quý III/2023, Ấn Độ, Nga, Bra-xin, Hoa Kỳ và Ba Lan là 5 thị trường lớn nhất cung cấp thịt và sản phẩm từ thịt cho Việt Nam. Trong đó, Ấn Độ là thị trường lớn nhất cung cấp thịt và sản phẩm từ thịt cho Việt Nam với 42,44 nghìn tấn, trị giá 124,38 triệu USD, tăng 48,3% về lượng và tăng 42,5% về trị giá so với quý II/2023; So với quý III/2022, tăng 13,6% về lượng, nhưng giảm 1,2% về trị giá.
Nhập khẩu thịt và các sản phẩm từ thịt từ Nga tiếp tục tăng trong quý III/2023, với 23,74 nghìn tấn, trị giá 50,36 triệu USD, tăng 54,6% về lượng và tăng 79,1% về trị giá so với quý III/2022. Trong quý III/2023, thịt và các sản phẩm từ thịt nhập khẩu chủ yếu là các chủng loại như: Thịt và phụ phẩm ăn được sau giết mổ của gia cầm; Phụ phẩm ăn được sau giết mổ của lợn, trâu, bò sống; Thịt lợn tươi; Thịt trâu tươi; Thịt bò tươi đông lạnh… Trong đó, nhập khẩu thịt gia cầm, thịt bò có xu hướng giảm; trong khi nhập khẩu thịt trâu, thịt lợn và phụ phẩm sau khi giết mổ của trâu, bò, lợn lại có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm 2022.
Trong quý III/2023, Việt Nam nhập khẩu 39,41 nghìn tấn thịt lợn (HS 0203), trị giá 98,25 triệu USD, tăng 45,5% về lượng và tăng 35,4% về trị giá so với quý II/2023; So với quý III/2022 tăng 23,9% về lượng và tăng 46,3% về trị giá. Nhập khẩu thịt lợn tăng liên tiếp kể từ tháng 5/2023 đến nay, tuy nhiên lượng nhập khẩu thịt lợn trung bình chỉ bằng khoảng 3%-4% so với tổng sản lượng sản xuất thịt lợn của cả nước. Đây là con số nhỏ và chưa đủ sức để tác động lên giá lợn hơi và giá thịt lợn trong nước.
Trong quý III/2023, Bra-xin, Nga, Ca-na-đa, Hoa Kỳ và Đan Mạch là 5 thị trường lớn nhất cung cấp thịt lợn cho Việt Nam. Trong đó, Bra-xin là thị trường lớn nhất cung cấp thịt lợn cho Việt Nam với 18,02 nghìn tấn, trị giá 42,12 triệu USD, tăng 196,4% về lượng và tăng 190,4% về trị giá so với quý II/2023; So với quý III/2022 tăng 52,9% về lượng và tăng 64,5% về trị giá.
Nguồn: Bộ Công thương.